Faxen, faxte, gefaxt.

Heeft u ook wel eens problemen met de vervoeging van de verleden tijd van een werkwoord of met de vervoeging van een deelwoord in een zin? En heeft u die problemen ook bij aan een buitenlandse taal ontleende woorden? Dan is dit boekje wellicht iets voor u. De zogenaamde taalpuristen zullen er waarschijnlijk niet zo blij mee zijn, want het richt zich met name op de integratie van de Engelse woorden in de Nederlandse taal.

In het boekje wordt ingegaan op de achtergrond van de vervoegingen de werkwoorden in de verleden tijd en van de vervoegingen van de betreffende deelwoorden. Ook komt er een klein beetje geschiedenis van de Nederlandse taal in naar voren.

Vrijwel iedereen kent wel de kofschip-"regel" behorende bij de vervoegingen van de deelwoorden, die dus geen regel is maar slechts een geheugensteuntje oftewel een ezelsbruggetje. Heeft u overigens al eens van een bromvlieg-zwaan gehoord? Ik niet in ieder geval, en ik weet niet of ik dat nou een mooier woord moet vinden dan kofschip (of fokschaap): woorden die ik nooit echt mooi heb gevonden. Zoals al gezegd, "het kofschip" is geen regel, maar slechts een ezelsbruggetje. De werkelijke regel die de uitgang van de werkwoorden in de verleden tijd en van de deelwoorden regelt is anders. Voor degenen die 'm niet kennen, ga ik die regel hier niet noemen natuurlijk: dat zou de waarde van 't boekje te zeer aantasten, en dat kan niet de bedoeling zijn van dit stukje.

Het boekje richt zich vooral op de aan een buitenlandse taal ontleende woorden, omdat die vaak extra problemen opleveren. Er worden de laatste tijd vooral nogal wat woorden aan het Engels ontleend, en niet voor iedereen is het duidelijk of het nou "faxen, faxde, gefaxd" of "faxen, faxte, gefaxt" moet zijn.

Gezegd moet worden, dat de schrijfster vermijdt haar persoonlijke voorkeuren op te dringen. Om zo objectief mogelijk te kunnen schrijven wat het "volgens haar" zou moeten zijn, heeft ze een groot aantal mensen aangeschreven, en die gevraagd een enquête in te vullen. Dat ze daarbij een redelijk groot succes had, maakt de inhoud van het boekje alleen maar zinvoller. Tevens sleept ze er een groot aantal woordenboeken en andere de taal betreffende naslagwerken bij, en ook schuwt ze niet gebruik te maken van allerlei tijdschriften, kranten en dergelijke om een zo goed mogelijk inzicht in de vorming van de taal te krijgen.

Het resultaat is een opsomming van ongeveer 700 woorden, met name Engelse, die een handige hulp kunnen vormen bij problemen; al zou het alleen al zijn om te voorkomen dat iedereen z'n eigen variant verzint, waardoor er wildgroei ontstaat. De lijst is welhaast té groot, want er komen ook woorden in voor zoals "deleten, deleette, gedeleet", en van zo'n woord vraag ik me af of dat nou echt nodig is. Bij "vakidioten onder elkaar" kan ik me daar bij het praten nog iets bij voorstellen, maar als het om geschreven stukken gaat zie ik niet in waarom je daar niet gewoon de Nederlandse equivalenten "weggooien" of "verwijderen" voor zou gebruiken: deze betekenen echt exact hetzelfde, wat mij betreft. Desalniettemin is het boekje een practische leiddraad, en het is vooral prettig nu weer de werkelijke regel achter de betreffende vervoegingen te kennen.

Een aanrader: voor iedereen die regelmatig schrijft en worstelt met het probleem van de vervoegingen van de aan een buitenlandse taal ontleende woorden, en voorál een aanrader voor eenieder die sowieso problemen met de vervoeging van deelwoorden heeft. Na het lezen zal het u verbazen hoe gemakkelijk het eigenlijk toch is.

Faxen, faxte, gefaxt / drs. Corriejanne Timmers; - Apeldoorn: Auctor

ISBN 90-71844-64-1

prijs: f14,95

Return to index